Zespół cieśni nadgarstka

Dolegliwości odczuwalne w obrębie palców dłoni lub nadgarstka mogą być pierwszym objawem dość uciążliwej choroby. Zespół cieśni nadgarstka, mimo że nie jest niebezpieczny, może prowadzić do wystąpienia znacznego ograniczenia ruchomości stawów dłoni, a przez to niemożności wykonywania precyzyjnych ruchów. Choroba ta staje się obecnie domeną ludzi młodych, którzy niemal skazani są na codzienne wykonywanie i powtarzanie czynności obciążających struktury znajdujące się w kanale nadgarstka. Mowa tu o takich działaniach jak: praca z wykorzystaniem komputera, gra na instrumencie, szycie.

Zespół cieśni nadgarstka to choroba, która bezpośrednio dotyczy nerwów (określana jest mianem neuropatii). Powstaje w wyniku nadmiernego i długotrwałego ucisku, który skierowany jest głównie na nerw pośrodkowy. On natomiast znajduje się w ciasnym kanale nadgarstka. To właśnie ten ucisk powoduje występowanie nieprzyjemnych dolegliwości, które łatwo zbagatelizować. Co więcej, dolegliwości zazwyczaj dotykają ręki po stronie dominującej, z tego względu, że łatwiej ją przeciążyć. Przyczyną wystąpienia tego stanu chorobowego może być również reumatoidalne zapalenie stawów, zwyrodnienie, zmiana anatomiczna w obszarze stawów, uraz, obrzęk, a nawet ciąża.

Masz pytania dotyczące zabiegu? Zapraszamy do kontaktu

Pierwsze objawy

Objawy wczesnego stadium choroby są zwykle niepozorne i bagatelizowane. Wszystko zaczyna się z reguły od obecności uczucia mrowienia i drętwienia palców (parestezji), zwłaszcza w nocy. Z czasem te nieprzyjemne odczucia przeobrażają się w coraz silniejszy ból, który wybudza pacjenta w nocy i uniemożliwia ponowne zaśnięcie. W przypadku zaawansowanej choroby mogą pojawić się ponadto trudności z utrzymaniem przedmiotów w dłoni czy wykonywaniu precyzyjnych ruchów. U pacjentów zauważalna jest również niezborność, brak koordynacji ruchowej, brak zręczności i osłabienie refleksu.

Pierwsze objawy zespołu cieśni nadgarstka łatwo przeoczyć lub zagłuszyć środkami uśmierzającymi ból. Jednak brak ich obecności nie oznacza, że problem zniknie samoistnie. Wręcz przeciwnie. Schorzenie pogłębia się, obejmując coraz większe struktury dłoni. Jedynym sposobem na zdiagnozowanie zespołu jest wizyta u specjalisty. Wykona on szczegółowe badanie podmiotowe, przeprowadzi wywiad, a w razie konieczności zaleci kolejne kroki. Lekarz w procesie diagnostyki  wykorzystuje również proste testy, które obrazują poziom odczuwanego bólu i dyskomfortu przez pacjenta w związku z uciskiem na nerw. Do najczęściej stosowanych należą: test Phanela, test Tinela, test opaski uciskowej.

Zespół cieśni nadgarstka

Kształt nadgarstka przypomina tunel ograniczony ze wszystkich stron przez kości i więzadła. Wszelkie jego struktury są ułożone w ciasnym miejscu, przez co nawet niewielki obrzęk i stan zapalny może doprowadzić do zaburzeń ukrwienia i unerwienia tego obszaru. W przypadku stwierdzenia lub choćby podejrzenia występowania zespołu cieśni nadgarstka, konieczne jest szybkie rozpoczęcie leczenia. Zaniechanie działań leczniczych może bowiem skutkować nieodwracalnym uszkodzeniem nerwu.

W przypadku niektórych pacjentów zespół cieśni nadgarstka jest również objawem nieprawidłowości na innym poziomie organizmu. Czasami występuje tzw. Zespół Double Crush Syndrome, dla którego charakterystyczne jest uszkodzenie nerwu nadgarstka oraz szyjnego odcinka kręgosłupa.

Zespół cieśni nadgarstka w przypadku większości pacjentów powinien być leczony niezwłocznie po zauważeniu pierwszych objawów. Istnieją jednak dwie sytuacje, w których odroczenie procesu leczniczego jest uzasadnione. Pierwszym z nich jest ciąża pacjentki, a drugim stwierdzona niedoczynność tarczycy. W przypadku pacjentek w ciąży, z wykonaniem zabiegu czeka się do momentu rozwiązania. Wówczas większość objawów może samoistnie ustąpić, tak jak obrzęk limfatyczny, który nasila się w wyniku działania żeńskich hormonów płciowych. U osób cierpiących z powodu niedoczynności tarczycy zaleca się natomiast wyrównanie poziomu hormonów tego narządu i wprowadzenie prawidłowego sposobu leczenia niedoczynności również z wykorzystaniem zaleceń dietetycznych. Ustąpienie objawów jest możliwe po wyrównaniu poziomu hormonów tarczycy (TSH, fT3, fT4).

Zdiagnozowany przez lekarza zespół cieśni nadgarstka często poddaje się fizykoterapii, zwłaszcza w początkowym stadium rozwoju choroby. Specjalista może zalecić zmianę nawyków ruchowych, chłodzenie nadgarstka z użyciem kompresów cold pack, noszenie opaski uciskowej oraz suplementację (zwłaszcza witamin z grupy B). W przypadku ostrzejszych zmian z powodzeniem stosuje się zastrzyki z kortyzonu oraz leczenie operacyjne. Zastrzyki działają miejscowo i przeciwzapalnie, zmniejszają obrzęk.

Operacja jest uważana za najskuteczniejszą metodę leczenia schorzenia. Zespół cieśni nadgarstka w Rzeszowie operuje się metodą otwarta lub endoskopową. W znieczuleniu miejscowym pacjenta chirurg dociera do kanału nadgarstka i wykonuje ruch przecinający więzadło poprzeczne. Dzięki temu uzyskuje się znaczne zwiększenie przestrzeni w kanale nadgarstka. Odbarczenie nerwu pośrodkowego najczęściej wykonuje się w trybie chirurgii jednego dnia. W Rzeszowie ta metoda leczenia jest dostępna w Centrum Medycznym Galmedic.

W wyniku wykonanej operacji pacjent nie odczuwa nieprzyjemnych objawów, a ustanie dolegliwości ma miejsce tuż po zakończeniu zabiegu. Wbrew pozorom operacja nie jest radykalnym rozwiązaniem. To działanie mało inwazyjne, a gwarantujące największe szanse na sukces i brak nawrotów.

Rehabilitacja i fizjoterapia

Operacja jest skuteczna jedynie w połączeniu z aktywną rehabilitacją i fizjoterapią. Tuż po zabiegu rękę należy oszczędzać i nie wykonywać nadmiernych, niepotrzebnych ruchów. Często dłoń i nadgarstek unieruchamia się za pomocą szyny. Po upływie 2-4 tygodni pacjent rozpoczyna rehabilitację.  Polega ona na neuromobilizacji i wykonywaniu ćwiczeń ruchowych. Dla osiągnięcia najlepszego efektu i najwyższej skuteczności leczenia zespołu cieśni nadgarstka konieczna jest ścisła współpraca pacjenta z lekarzem i rehabilitantem.